Παραδέχομαι ότι δεν είμαι και τόσο μεγάλος φαν του Πάνου Παναγιωτόπουλου. Δεν μπόρεσα ποτέ να ξεπεράσω εκείνη την εκπομπή του, στο «Προφίλ», με τον Βασίλη Λεβέντη και τις πίτσες και την κατάλυση της Αισθητικής, της ευγένειας, της φιλοξενίας και οποιασδήποτε, στοιχειώδους έστω, δημοσιογραφικής ηθικής. Δεν ξέρω γιατί μου αποτυπώθηκε τόσο έντονα αυτή η στιγμή. Ίσως γιατί ήμουν μικρός τότε (όχι πολύ), ή γιατί είχα πυρετό εκείνο το βράδυ (πολύ), ή γιατί ήταν η πρώτη φορά που η τρασίλα ξέφευγε από το φράγμα του New Channel και της μεταμεσονύχτιας ζώνης και πλημμύριζε το σοβαροφανές ενημερωτικό prime time. Μπορεί να ήταν μια κακή στιγμή, προϊόν μιας κακής εκτίμησης ή μιας σειράς κακών εκτιμήσεων. Ήταν, όμως, από εκείνες τις κακές στιγμές που αποκαλύπτουν το ήθος του ανδρός. Αυτό που πραγματικά υπάρχει κάτω και πριν από το οποιοδήποτε «πολιτικό ήθος» μπορεί να αποκτήσει ο άνδρας στην πορεία.
Πέρα από την εγγενή μου προκατάληψη, ο Πάνος Παναγιωτόπουλος δεν μου αρέσει και ως υπουργός Πολιτισμού. Έχω την εντύπωση ότι ούτε στον ίδιο αρέσει αυτός ο ρόλος. Έδειχνε πολύ πιο ευχαριστημένος και πιο δραστήριος ως υπουργός Εθνικής Άμυνας. Υποδέχτηκε την αλλαγή υπουργείου σαν υποβάθμιση - σαν προσωρινό αναγκαίο κακό. Μπορεί σαν άνθρωπος να προτιμάει τις παρελάσεις από τις παραστάσεις ή σαν πολιτικός να αξιολογεί τη στρατιωτική οχύρωση της χώρας ως σημαντικότερη της πνευματικής κι αισθητικής της οχύρωσης. Σε γενικές γραμμές πάντως, δίνει την εντύπωση ότι διεκπεραιώνει απλώς τα συμβατικά υπουργικά του καθήκοντα και περιμένει κάτι καλύτερο στον επόμενο ανασχηματισμό.
Και πριν από μερικές μέρες έστειλε μια ευχαριστήρια επιστολή και μια εγκάρδια πρόσκληση στον Τζορτζ Κλούνι. Είναι μια ιστορία που από την αρχή της έχει έναν πολύ φάλτσο σουρεαλισμό: ο Τζορτζ Κλούνι βρίσκεται στο Βερολίνο. Σε μια συνέντευξη Τύπου εν όψει της προβολής της καινούριας του ταινίας. Η ταινία λέγεται «Μνημείων Άνδρες» και είναι μια περιπετειώδης buddy movie. Αφηγείται την ιστορία μιας ομάδας ανδρών που οργανώνονται κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου προκειμένου να διασώσουν κάποια αριστουργήματα της Τέχνης από τους Ναζί. Στη συνέντευξη Τύπου παρευρίσκεται μια Ελληνίδα δημοσιογράφος που του απευθύνει μια ερώτηση σχετικά με τα Μάρμαρα. Τα δικά μας μάρμαρα, του Παρθενώνα. Ο Κλούνι δεν δείχνει ότι την αντιλαμβάνεται ακριβώς, ή τουλάχιστον δεν την αντιλαμβάνεται με την πρώτη. Παρ' όλα αυτά, αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι μια εντελώς άκυρη ερώτηση, ότι έχει μια χαλαρή σχέση με το θέμα της ταινίας του. Επιστρατεύει την ετοιμολογία και την ευφράδειά του (στο κάτω κάτω έχει εκφωνήσει ομιλίες ενώπιον του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ), την αυτοσχεδιαστική του ικανότητα (είναι έμπειρος ηθοποιός), το χαμόγελο και το εξωκαλλιτεχνικό του status (είναι ο Κλούνι) και απαντάει. Κάπως αμήχανα, αλλά αξιοπρεπώς. Τόσο ώστε να μην εκτεθεί, να μη φανεί ότι πιάνεται αδιάβαστος και να μην περαστεί για ανερμάτιστος ξερόλας. Χρησιμοποιεί τις πρώτες λέξεις που του έρχονται στο μυαλό. «Καλό» και «Δίκαιο».
Η απάντηση αυτή μεταφέρεται στα ελληνικά media ως τοποθέτηση, ως θέση. Ως τέτοια υιοθετείται κι από τον υπουργό πολιτισμού. Στην επιστολή του, οι λέξεις «και δίκαιο και καλό» αναφέρονται τρεις φορές. Μια αμήχανη απάντηση της στιγμής αντιμετωπίζεται ως φραστικό τοτέμ. Επαναλαμβάνεται με κάποια ευλάβεια, ως μάντρα και ως κάτι που συμπυκνώνει αυτό που εδώ και δεκαετίες υποτίθεται ότι προβάλλουμε ως εθνική μας διεκδίκηση. Η συγκεκριμένη ιστορία παύει πλέον να είναι σουρεαλιστική. Αποκτά κάποιες χαζούλικες οπορτουνιστικές διαστάσεις που επειδή μάλλον είναι περισσότερο χαζούλικες παρά οπορτουνιστικές δεν θα ήθελα να τις σχολιάσω. Αποκτά, όμως, και κάτι που μοιάζει με ραγιαδισμό. Ας πούμε ότι το αίτημά της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα είναι δίκαιο (και καλό...). Ας δεχτούμε ότι το δίκαιον του αιτήματος το ενστερνίζονται όλοι οι Έλληνες, οπότε το όλο ζήτημα αποκτά όντως έναν εθνικό χαρακτήρα. Το βασικό μας επιχείρημα είναι ότι τα συγκεκριμένα γλυπτά αποτελούν οργανικά κύτταρα της ιστορικής, της πολιτισμικής και της εθνικής μας ταυτότητας. Επιπλέον, η συγκρότηση αυτής της ταυτότητας συμπίπτει με τη γένεση του Ευρωπαϊκού πολιτισμού και του δυτικού πνεύματος συνολικά. Από μια ανάγνωση -κι αν όντως τα αποδεχτούμε όλα αυτά- είναι μια πραγματικά μεγάλη υπόθεση. Η μεγαλύτερη, ίσως.
Το υπουργείο Πολιτισμού (όχι μόνο του Πάνου Παναγιωτόπουλου, αλλά και των προηγούμενων υπουργών) και η κυβέρνηση δεν κάνουν τίποτα συγκροτημένο ή γενικευμένο ή πιεστικό ώστε να διεκδικήσουν την ικανοποίηση του εθνικού αιτήματος. Παρ' όλα αυτά, όταν κάποιος άλλος αποφασίζει να κάνει κάτι, ή αναγκάζεται να κάνει κάτι –έστω απειροελάχιστο– του δίνει τη σκυτάλη ενός αγώνα που στην πραγματικότητα δεν έχει καν ξεκινήσει. Αυτή τη φορά αυτός που βρέθηκε να περνάει τυχαία έξω απ' την πόρτα του εθνικού μας αιτήματος, ήταν ο Τζορτζ Κλούνι. Που, ναι ρε παιδί μου, είναι συμπαθέστατος και αξιολογότατος, αλλά παραμένει ο Τζορτζ Κλούνι. Ένας χολιγουντιανός ηθοποιός που εξελίχθηκε σε νεοαμερικανό ευπατρίδη -ό,τι κι αν σημαίνει αυτό-, που η εμπλοκή του στην πολιτική είναι κάπως τουριστική (συλλέγει φωτογραφίες από τους ηγέτες με τους οποίους έχει ανταλλάξει χειραψίες) και η ακτιβιστική του δραστηριότητα θυμίζει τους αποικιοκράτες περασμένων αιώνων (αυτούς που πήγαιναν μεν στη σαβάνα για σαφάρι, αλλά ήταν οπλισμένοι σαν αστακοί, διέμεναν σε πολυτελείς σκηνές, είχαν μαζί τους στρατιές λακέδων και ο μοναδικός κίνδυνος που διέτρεχαν ήταν να μην είναι αρκετά ζεστό το απογευματινό τους τσάι). Είμαι φαν του Κλούνι, αλλά δεν νομίζω ότι θέλω να του αναθέσω ένα εθνικό ζήτημα που Α. Είναι δικό μου Β. Τον υπερβαίνει πολιτισμικά κατά -περίπου- 2.000 χρόνια και που Γ. Συγκαταλέγεται στα ελάχιστα «εθνικά» πράγματα που δεν με κάνουν να αισθάνομαι σαν ιθαγενής στη σαβάνα.
Παρ' όλα αυτά, εκτιμώ το σουρεαλισμό της ιστορίας και θα ήθελα να έβλεπα την αντίδραση του Κλούνι τη στιγμή που παραλαμβάνει την επιστολή Παναγιωτόπουλου. Τη φαντάζομαι κάπως έτσι.
- Ντριν! Ντριν!
- Ναι;
- Έλα Μπραντ, ο Τζορτζ είμαι.
- Τι γίνεται; Όλα καλά;
- Ναι, μια χαρά. Δεν μου λες, πως θα σου φαινόταν να σώσουμε τα γλυπτά του Παρθενώνα; Είναι κορυφαία, μιλάμε. Συγκλονιστικά μνημεία. Γκούγκλαρέ τα και θα καταλάβεις. Η wikipedia γράφει 3.500 λέξεις γι' αυτά.
- Τα ξέρω, ρε. Εγώ έχω και σπίτι στη Σαντορίνη.
- Τι λες, ψήνεσαι; Θα πάμε, θα τα πάρουμε από το Βρετανικό Μουσείο και θα τα επιστρέψουμε στην Ελλάδα. How cool is that, ε; Τι λες;
- Ναι, ρε Τζορτζ. Ακούγεται super cool. Αλλά δεν μπορώ τώρα. Γυρίζω το σίκουελ του «World War Z» κι έχω πήξει.
- Καλά, ρε φίλε, δεν είπαμε να τα σώσουμε τώρα, αλλά να το βάλουμε μπρος σύντομα, πριν το πάρει χαμπάρι ο Σον Πεν και μας προλάβει.
- Εντάξει, μέσα. Να πούμε μέσα Σεπτεμβρίου, να έχουν αρχίσει και τα σχολεία για να μην ψάχνω πάλι πού να αφήσω τα παιδιά;
- Έγινε. Αν θέλεις έρχομαι και σε παίρνω με το τζετ και περνάμε και μία από το Κόμο, να κάνουμε καμιά βολτίτσα με το φουσκωτό.
- Τέλεια.
- Απλώς πάρε με μια δυο μέρες πριν, να πω να αερίσουν λίγο το σπίτι.
- Ναι ρε φίλε, εννοείται. Πάμε και Σαντορίνη μετά, να δεις και το δικό μου εξοχικό. Θα κάνουμε μπάρμπεκιου με sardella.
- Τι είναι η sardella; Τον Σεπτέμβρη θα κάνω detox - δεν ξέρω αν θα μπορώ να το φάω αυτό.
- Φίλε, είναι τίγκα στα Ω3 λιπαρά οξέα. Good stuff.
- Καλά ρε φίλε, θα δούμε. Σε κλείνω τώρα, γιατί με καλεί στο Skype ο Ματ. Φοράει ένα περίεργο καπέλο. Ωχ! Έχει πάρει το ύφος που παίρνει όταν θέλει να πει ανέκδοτο.
- Καλό κουράγιο, φίλε.
- Ναι, ρε φίλε. Και μην ξεχνάς: Parthenon, dude. Parthenon rules!
- Εννοείται. Αλλά και sardela rules! Τα λέμε!
- Γεια, ρε φίλε!
Περισσότερα κείμενα από τον Αντώνη Τζαβάρα: http://www.yupiii.gr/author/antonistzavaras/
Ο Αντώνης Τζαβάρας στo facebook: https://www.facebook.com/antonis.tzavaras.1
Σου άρεσε το κείμενο; Συμφωνείς; Διαφωνείς οριζοντίως, καθέτως και διαγωνίως; Κάνε το δικό σου σχόλιο παρακάτω. Το Yupiii θέλει και τη δική σου άποψη.
Διάβασε ακόμη:
Κωνσταντίνος Μπογδάνος: «Ανδρισμός αγνοείται» από τον Νίκο Παρτσώλη
Η Άσπα Τσίνα Και Η «Έκρηξη» 12 Χρόνια Μετά: «Γιατί σχολιάστηκε τόσο αυτή η καλεσμένη της Ναταλίας;» από τον Τάσο Μαστρογιάννη
από την Κλεοπάτρα Πατλάκη
Πού Τα Πουλάει Αυτά Η Μαρία Εκμεκτσίογλου;: «Από την Πόλη έρχομαι... (και στην κορφή κανέλα)» από τον Δημήτρη Τσακούμη
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις από την εγχώρια και διεθνή showbiz στο yupiii.gr
